Historia Polski w dramacie na deskach Teatru Dzieci Zagłębia

Niepodległość można świętować na różne sposoby, także na deskach teatru. W Teatrze Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie startuje projekt „Historia Polski w dramacie”. W jego ramach widzowie będą mieli okazję wysłuchać pięciu scenicznych czytań polskich dramatów napisanych w różnych epokach literackich, których akcja powiązana jest z ważnymi wydarzeniami z dziejów kraju. Tak zostanie zilustrowana licząca ponad tysiąc lat historia Polski.

Czytania kierowane będą do młodzieży. Każde sceniczne wykonanie dramatu zakończy dyskusja z reżyserem, historykiem i teatrologiem. Dzięki temu widownia pozna kontekst powstawania dzieła, jego język sceniczny i odniesienia do rzeczywistych wydarzeń historycznych. Uczniowie od stycznia do maja będą mogli poznawać tajemnice teatru w pięciu odsłonach.

Do reżyserii czytań zaproszeni zostali młodzi, wyróżniający się studenci reżyserii państwowych szkół teatralnych i zawodowi reżyserzy teatralni. Dzięki temu można będzie doświadczyć różnorodności języka, jakim posługuje się współczesny polski teatr. Na scenie wystąpią aktorzy Teatru Dzieci Zagłębia oraz zaproszeni goście. Program prezentuje się następująco:

Styczeń – „LEGENDA” Stanisława Wyspiańskiego (reż. Grzegorz Grecas)

„Legenda” Stanisława Wyspiańskiego to tekst wywodzący się z kręgu legend małopolskich. Zadaje widzowi pytanie o wizję najdawniejszych dziejów naszego kraju. Czy wiemy skąd się wzięliśmy? Kim są nasi przodkowie? Jak daleko sięga nasza pamięć i gdzie historia się kończy i zostaje zastąpiona baśnią? Prezentacja tekstu Wyspiańskiego zawierać będzie fragmenty muzyczne, podkreślające związek teatru Wyspiańskiego z twórczością Richarda Wagnera. Dyskusja po spektaklu poświęcona będzie wielu aspektom lokalnej tożsamości.

Luty – „BARBARA RADZIWIŁÓWNA” Alojzego Felińskiego (reż. Alina Moś)

Klasycystyczny tekst Alojzego Felińskiego opowiada o relacji Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłówną. Akcja utworu przeniesie widzów w czasy schyłku złotego wieku Polski, okresu olbrzymiego zasięgu terytorialnego kraju i wielkiego znaczenia ekonomicznego, militarnego i kulturowego naszego kraju. Kiedyś pamięć o majestacie Rzeczpospolitej służyło ratowaniu polskości. Czemu służy dzisiaj? Czy istnieją dobre i złe sposoby pamiętania i do czego wykorzystywana jest dzisiaj historia? Tekst w warstwie fabularnej dotyczy konieczności podjęcia tragicznej decyzji – wybrania pomiędzy osobistym szczęściem a dobrem kraju. Czy dzisiaj ludzie też stają wobec taki dylematów? Czy z dzisiejszej perspektywy potępiamy Zygmunta Augusta czy znajdujemy dla niego zrozumienie?

Marzec – „JESIENNYM WIECZOREM” Gabrieli Zapolskiej (reż. Julia Szmyt)

Tekst Gabrieli Zapolskiej dotyczy wydarzeń z czasów po powstaniu styczniowym. Oto stary ojciec czeka na powrót swojego syna zesłanego na Syberię. Opiekuje się nim synowa ukrywa fakt, że jej mąż zginął. Odczytuje starcowi sfałszowane listy i karmi go nadzieją. Młodopolski dramat przesycony atmosferą pesymizmu zwraca uwagę na obecny w polskiej kulturze temat martyrologii. Czytanie to ma wywołać dyskusję na temat pamięci o tragicznych wydarzeniach z historii Polski. Czy prawdą jest, że wolimy pamiętać porażki niż zwycięstwa? Czy historia Polski jest wyjątkowa w dziejach świata? Czy to historia kształtuje współczesnych ludzi czy współcześni kształtują historię? Dlaczego 11 listopada w Polsce wygląda inaczej niż 4 lipca w Stanach Zjednoczonych?

Kwiecień – „NIEDŹWIEDŹ WOJTEK” Tadeusza Słobodzianka (reż. Aleksandra Skorupa)

Współczesny tekst Tadeusza Słobodzianka opowiada o Wojtku – syryjskim niedźwiedziu brunatnym, maskotce 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii w 2 Korpusie Polskim dowodzonym przez gen. Władysława Andersa. Zwierzę zakupione przez polskich żołnierzy w Iranie przeszło cały szlak bojowy jednostki biorąc udział m.in. w bitwie o Monte Casino. Niezwykły epizod z czasów II wojny światowej stał się dla dramatopisarza pretekstem do napisania nieoczywistej lekcji historii, w której od szerokiej perspektywy podręczników historii ważniejsze są losy pojedynczych istnień. Czytanie postawi widzów przed dylematem: czy podręczniki historii dają nam prawdziwy obraz rzeczywistości? Czy patrząc na daty i strzałki na mapach umiemy sobie uzmysłowić, że w każdym historycznym wydarzeniu brali udział czujący, żywi ludzie, tacy jak my? Może więc prawdziwą historię da się poznać tylko sumując historie osobiste? A w jaki sposób historia dotyka nas? Czy zdajemy sobie sprawę, że nasze życie wpisuje się w dzieje Polski, o których za sto lat uczyć będą w szkołach?

Maj – „OBYWATEK K” Artura Pałygi (reż. Mateusz Przyłęcki)

Akcja dramatu rozgrywa się we współczesnej Polsce a osią jest konflikt wokół budowy nowej autostrady. Tytułowy bohater, dawny działacz Solidarnościowy, nie chce sprzedać działki, na której mieszka, a która jest potrzebna do ukończenia budowy nowej drogi. Tekst jest satyrą na współczesną rzeczywistość medialną i polityczną. Sztuka stawia widza przed koniecznością rozliczenia się z naszą współczesnością. Gdzie dotarliśmy jako naród? Jakim jesteśmy społeczeństwem? Zwieńczając serię czytań Obywatelem K. zastanawiamy się co o współczesnej Polsce powiedzieliby nasi przodkowie? Czy tak wyobrażali sobie jej przyszłość? Dokąd zmierzamy i w jakim kraju chcielibyśmy żyć w przyszłości?