Wystawa Szczeliny wolności – sztuka w latach 1945-1948/1949

Wystawa przygotowana przez Muzeum Narodowe w Poznaniu prezentuje sztukę bardzo krótkiego okresu – obejmuje zaledwie trzy lata po drugiej wojnie światowej.

Był to czas niezwykle specyficzny: artyści z jednej strony wciąż przepełnieni byli radością końca wojny, z drugiej pamięcią o tym, że Polska znajdować się będzie w radzieckiej strefie wpływów. Nie zważając na obawy co przyniesie przyszłość ówcześni twórcy skupieni byli wokół zadania odbudowy polskiej kultury i sztuki zniszczonych w wyniku wojny.

Ekspozycja podzielona jest na trzy części. Pierwsza, zatytułowana „Czas martwej natury”, poświęcona jest uprawianemu wówczas malarstwu kolorystycznemu. W tej części wystawy wyróżniono dwie sekwencje. W pierwszej zobaczyć można przygotowany przez Marię Jaremę, niezrealizowany nigdy projekt scenografii do baletu „Swantewit”, a także rzadko eksponowane dzieła Alfreda Lenicy, Tadeusza Kantora, Wacława Taranczewskiego i Andrzeja Pronaszki. Kolejna wyróżniona część odnosi się do wystawy Grupy 4F+R (4 F, czyli Farba, Forma, Faktura, Fantazja + Realizm) – prezentowana wówczas twórczość była sztuką nowoczesną o ekspresjonistycznym podłożu, zupełnie odmienną od tych prezentowanych w Warszawie, Krakowie czy Łodzi.

Druga – „Wojna/Wojna” – poszukuje odpowiedzi na pytanie o to jak doświadczenia czasu wojny, wspomnienia Holocaustu, przekładają się na powojenną twórczość artystyczną. Pokazują ewolucje nastrojów przechodzących od oskarżeń i podkreślania roli pamięci jako przestrogi do refleksji nad tragedią egzystencjalną.

Trzecia część natomiast, nazwana po prostu: „Abstrakcja i Surrealizm”, prezentuje dwa najważniejsze nurty ówczesnej sztuki, tak wówczas nowatorskie w swej formie, zaskakujące niekiedy również dla dzisiejszej publiczności.

Na wystawie oglądać można dzieła najważniejszych artystów tamtego czasu – między innymi Jana Cybisa, Zbigniewa Pronaszki, Artura Nachta-Samorskiego, Wacława Taranczewskiego, Alfreda Lenicy, Marii Jaremy, Władysława Strzemińskiego, Henryka Stażewskiego, Jonasza Sterna, Erny Rosenstein, Jerzego Nowosielskiego czy Andrzeja Wróblewskiego.

Wystawa czynna jest do 12 listopad 2017 roku. Harmonogram wydarzeń towarzyszących dostępny na stronie http://www.mnp.art.pl.

Wystawę zorganizowano w ramach obchodów Stulecia Awangardy w Polsce.