Arcydzieła polskiego malarstwa w Muzeum Narodowym w Warszawie - wystawa "Polska. Siła obrazu"

Od 18 września 2020 do 7 lutego 2021 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie można zobaczyć niezwykłą wystawę „POLSKA. SIŁA OBRAZU”. Eksponowane dzieła wyszły spod pędzli najważniejszych polskich mistrzów – Matejki, Gierymskiego, Kossaka czy Wyspiańskiego i wielu innych. Wystawa opowiada o roli malarstwa w kształtowaniu świadomości narodowej Polaków, o zadaniach artysty w XIX stuleciu, a także o znaczeniu ciągłości historycznej dla formowania się zbiorowej pamięci.

Sztuka pod zaborami

Dzieła prezentowane na ekspozycji przez dziesięciolecia kształtowały zbiorową wyobraźnię Polaków. Ekspozycję chronologicznie otwiera twórczość Piotra Michałowskiego, a zamykają obrazy z początku XX wieku. Kuratorzy starali się wskazać najważniejsze nurty, które wpływały na świadomość narodową pod zaborami. Przykłady są zilustrowane dziełami polskich mistrzów, których nazwiska są znane z podręczników szkolnych.

Twórcy mitologii narodowej chętnie odwoływali się do chwalebnej przeszłości – dlatego na wystawie można poznać wizję historii Polski Jana Matejki ściśle wiążącą się ze znaną malarzowi rzeczywistością. Aleksander Grodzicki i Aleksander Gierymski zilustrowali etniczną, kulturową i językową różnorodność kraju. W sztukach plastycznych akcentowano ideę solidaryzmu narodowego i  rozwinęło się zainteresowanie ludem jako źródłem odrodzenia kultury, co zaowocowało bogatą ikonografią życia wsi i jej obyczajów w pracach Jacka Malczewskiego, Władysława Ślewińskiego, Władysława Jarockiego, Kazimierza Pautscha, Kazimierza Sichulskiego oraz Teodora Axentowicza. Rodzimy krajobraz malowali Juliusz Kossak, Józef Brandt, Józef Chełmoński, Jan Stanisławski, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański czy Julian Fałat. Oprócz tego nie brakuje prac komentujących traumatyczne doświadczenia jak np. zsyłki na Syberię w pracach graficznych Artura Grottgera i pokazujących aurę bezpiecznej przestrzeni domu rodzinnego u Józefa Mehoffera i Konrada Krzyżanowskiego. Wystawę kończy Polski modernizm z przełomu XIX i XX stulecia, którego programy i idee zrywały z romantycznym posłannictwem zaangażowania sztuki w sprawy narodowe, choć wciąż przechowywały dawne symbole i alegorie, takie jak figury Polonii, husarzy, Stańczyka czy powstańców. Rodzimi artyści konfrontowali się z osiągnięciami twórców europejskich i przyswajali rozwijające się tam. Na wystawie można podziwiać twórczość Stanisława Przybyszewskiego, Wojciecha Weissa, Władysława Ślewińskiego i Witolda Wojtkiewicza.

Siła obrazu

„Siła obrazu” to warszawska odsłona ekspozycji „Pologne 1840–1918. Peindre l’âme d’une nation” („Polska 1840–1918. Zobrazować ducha narodu”), prezentowanej do stycznia 2020 w filii Luwru w Lens. Na wystawie warszawskiej oprócz dzieł z kolekcji MNW prezentowane są arcydzieła malarstwa polskiego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Okręgowego w Toruniu, Zamku Królewskiego w Warszawie, Zamku Królewskiego na Wawelu, Fundacji Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu oraz z prywatnej kolekcji państwa Sylwii i Tomasza Gardeckich.

Ekspozycji towarzysz bogaty program oprowadzań kuratorskich, wykładów, spotkań i warsztatów. Daty wydarzeń dostępne są na stronie Muzeum Narodowego w Warszawie. Uczestników obowiązuje Regulamin zwiedzania Muzeum Narodowego w Warszawie i zasady sanitarne. Darmowe wejściówki na wydarzenia są dostępne do pobrania. W związku z ograniczeniami wynikającymi z przepisów sanitarnych liczba miejsc jest ograniczona.

Kuratorzy: Iwona Danielewicz (MNW), Agnieszka Rosales Rodríguez (MNW), Marie Lavandier (Musée du Louvre-Lens), Luc Piralla-Heng Vong (Musée duLouvre-Lens)

współpraca: Wojciech Głowacki (MNW)

Wystawa zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Warszawie we współpracy z Musée du Louvre-Lens, Muzeum Narodowym w Poznaniu i Instytutem Adama Mickiewicza. Patronat Narodowy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości, Patronat Ambasadora Francji w Polsce Frédérica Billet i Patronat Instytutu Francuskiego w Polsce.

Dofinansowano ze środków MKiDN jako część koordynowanego przez Instytut Adama Mickiewicza międzynarodowego programu kulturalnego realizowanego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022.