Powstaniec 1863 - film o Powstaniu Styczniowym w kinach

12 stycznia 2024 na ekrany kin wchodzi film „Powstaniec 1863”. Produkcja opowiada o losach Stanisława Brzóski – księdza katolickiego organizującego oddziały powstańcze i dowodzącego nimi w potyczkach z rosyjskim zaborcą. W 2024 kontynuujemy obchody 160. rocznicy Postania Styczniowego – najdłuższego zrywu niepodległościowego w epoce porozbiorowej.

Ksiądz Stanisław Brzóska (1832-1865)

Tytułowy Powstaniec, ksiądz Stanisław Brzóska, w wyniku splotu wydarzeń, w 1863 roku stanął na czele – jak się później okaże – najdłużej walczącego oddziału Powstania Styczniowego. Jego pierwsza akcja okazała się sukcesem, za co został mianowany oficerem i naczelnym kapelanem powstania. Tropiony przez carskiego oficera Maniukina, zwanego „Katem Podlasia”, kilkukrotnie umykał śmierci. Nazywany przez Rosjan, „Duchem”, przez dwa lata powstania pozostawał nieuchwytny siejąc popłoch wśród wojsk Imperium Rosyjskiego i dając polskiemu społeczeństwu nadzieję na wydostanie się spod carskiego zaboru.

Stanisław Brzóska pochodził z rodziny szlacheckiej, która ukształtowała jego poglądy. Urodził się 30 grudnia 1832 roku. W roku 1858 roku otrzymał święcenia kapłańskie i wkrótce potem zaczął posługę na podlaskich parafiach. Jeszcze przed wybuchem powstania, za swoje kazanie, trafił do więzienia w zamojskiej twierdzy. Nie powstrzymało go to i po wyjściu na wolność kontynuował działalność patriotyczną. Do powstania ruszył 23 stycznia 1863 roku. Swoją walkę kontynuował do grudnia 1864 roku, gdy rozbito dowodzony przez niego oddział. Schwytany cztery miesiące później, został publicznie stracony 23 maja 1865 roku.

„Powstaniec 1863” – film biograficzno-historyczny

„Powstaniec 1863” to pierwszy od 30 lat film fabularny opowiadający o Powstaniu Styczniowym, który premierę miał w 160. rocznicę Powstania Styczniowego. Filmowa opowieść rozpoczyna się w roku 1920, na chwilę przed bitwą warszawską. Jeden z obecnych w koszarach żołnierzy okazuje się być weteranem powstania styczniowego. Wtedy to wspólnie z księdzem Stanisławem Brzóską działał w konspiracji przeciwko Imperium Rosyjskiemu.

Wraz z weteranem widz przenosi się do niespokojnych czasów sześć dekad wcześniej. W obliczu branek do carskiego wojna i kolejnych represji ze strony zaborcy zrodził się pomysł organizacji powstania, a ksiądz Brzóska stanął na czele oddziału, który przeprowadzał ataki na rosyjski garnizon wojskowy. W historycznej scenerii XIX wieku poznajemy losy duchownego i grupy osób, które wpłynęły na jego losy.

Materiały edukacyjne do filmu „Powstaniec 1863”

Film „Powstaniec 1863” to przykład kina ukazującego szerokie aspekty polskiej historii. Może wspomóc nauczycieli w pracy dydaktycznej realizowanej podczas zajęć języka polskiego czy historii. Premiera filmu wpisuje się w obchody 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego, ale w obrazie znalazły się także wątki walk z 1920 roku w trakcie wojny polsko-bolszewickiej. Aby wykorzystać jego potencjał edukacyjny Muzeum Historii Polski, Biuro „Niepodległa”, Portal Filmwszkole.pl, i prof. Grzegorz Łęcicki współtworzyli materiały edukacyjne.

Tak powstał zestaw materiałów, m.in. wideo i folderów edukacyjnych z ćwiczeniami dla klas 7-8 szkoły podstawowej. Przygotowane pliki są dostępne do pobrania ze strony: kinoswiatedukacji.pl/filmy/powstaniec-1863.

Film „Powstaniec 1863” można obejrzeć w kinach od 12 stycznia 2024.