Kontrast
Wielkość czcionki

Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923 – wyjątkowa wystawa w Warszawie

Wystawa plenerowa „Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923” będzie eksponowana w Warszawie w dniach 13 sierpnia–8 października. Wyjątkowa forma i doskonale opracowane merytorycznie treści będą czekały na zwiedzających na Placu Piłsudskiego. Ekspozycja pokazuje niespotykaną skalę przemian politycznych i społecznych, jakie zaszły w krajach Europy po I wojnie światowej, jak również pozwala spojrzeć na Bitwę Warszawską z szerszej, europejskiej perspektywy.

plakat wystawy

Jedna wojna – różne perspektywy

Ekspozycja „Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923” przygotowana została przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność we współpracy z międzynarodowym gronem historyków. Stanowi próbę syntezy burzliwych początków dwudziestolecia międzywojennego, ze szczególnym uwzględnieniem historii Europy Środkowo-Wschodniej. Można na niej znaleźć odpowiedzi na takie pytania jak: Kiedy tak naprawdę zakończyła się pierwsza wojna światowa? Ile nowych państw pojawiło się wówczas na mapie? Jak długo trwały działania wojenne mimo zakończenia wojny? Czy milioner był rzeczywiście bogaty i co pierwsza wojna światowa zmieniła w sytuacji kobiet?

Pierwsza wojna światowa (1914–1918) całkowicie zmieniła oblicze kontynentu. Na gruzach czterech mocarstw wyrosło kilkanaście nowych państw. Prawie wszystkie granice zostały wytyczone na nowo, często na fali konfliktów zbrojnych, do których dochodziło jeszcze w ciągu kolejnych pięciu lat od oficjalnego zakończenia wojny. W wielu miejscach procesy te zakończyły się dopiero ok. 1923 roku. W wyniku ścierania się różnych, często odmiennych racji wyłoniła się  tzw. Nowa Europa (określenie użyte po raz pierwszy przez czechosłowackiego prezydenta Tomáša G. Masaryka), w której część narodów postrzegała wynik wojny jako ogromną tragedię, a dla innych był on kulminacją wysiłków w walce o niepodległość. Wszystkie kraje łączył trud odbudowy ze zniszczeń wojennych i wysiłki modernizacyjne przebiegające w cieniu zmian nie tylko politycznych, ale także społecznych, gospodarczych i kulturalnych.

Wystawa podróżująca

Na ekspozycję „Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923” składa się ponad 200 materiałów archiwalnych – fotografii, dokumentów, filmów, map oraz indywidualnych świadectw pamięci. Bogaty wybór uświadamia niespotykaną skalę przemian, jakie zaszły w latach 1918–1923 w Europie, jest także część poświęcona wojnie polsko-bolszewickiej. O merytorycznym kształcie wystawy decydowało grono złożone z historyków pochodzących z 20 państw świata.

wystawa plenerowa
Wystawa „Po Wielkiej Wojnie…” w Pradze, październik 2018/ photo by Dominik Tryba

Wystawa ma formę biało-srebrnego pawilonu w kształcie sześcianu, wyróżniającego się oryginalną konstrukcją. Wykorzystane zostały w niej dźwięki i filmy z epoki. Teksty i materiały wizualne znajdują się zarówno wewnątrz pawilonu, jak i na jego zewnętrznych ścianach. Wystawa była już prezentowana  w ramach międzynarodowego tournée. Odwiedziła Pragę (Czechy), Sarajewo (Bośnia i Hercegowina), Bratysławę (Słowacja), Verdun (Francja), Berlin (Niemcy) i Weimar (Niemcy).

W roku 100-lecia Bitwy Warszawskiej

W roku okrągłej rocznicy 100-lecia Bitwy Warszawskiej ekspozycja „Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923” po raz pierwszy zawitała do Polski. Wojna polsko-bolszewicka miała doniosłe znaczenie dla przebiegu procesu ustanawiania granic, utrzymania polskiej niepodległości i powstrzymania marszu Armii Czerwonej na Zachód, grożącego rozlaniem się rewolucji bolszewickiej na wiele krajów europejskich. Bitwa Warszawska trwale wpisała się w polską tożsamość narodową.

Unikatowy charakter wystawy, uwzględniający różne punkty widzenia i różne narracje, pozwala spojrzeć na Bitwę Warszawską z szerszej, europejskiej perspektywy – ukazuje jej znaczenie w kontekście międzynarodowym, co pozwala na lepsze zrozumienie jej roli w procesie kształtowania się ładu europejskiego. Ekspozycja pokazuje, że konsekwencje niektórych zjawisk sprzed 100 lat odczuwamy do dziś.

na dole wystawa złożona z plansz i fotografii, na górze konstrukcja charakterystycznego pawilonu "po wielkiej wojnie"
Wystawa „Po wielkiej wojnie…” – wewnątrz sześcianu Fot. Dominik Tryba

Zapraszamy!

Ze względu na sytuację związaną z epidemią wirusa COVID-19 prezentacja odbywa się przy zachowaniu wszystkich dostępnych środków bezpieczeństwa. Sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022.