Ignacy Daszyński - filmowy portret ojca niepodległości

26 października 1866 roku przyszedł na świat Ignacy Daszyński, jeden z ojców polskiej niepodległości. Z okazji rocznicy jego urodzin Biuro Programu „Niepodległa” zaprasza do obejrzenia portretu filmowego mu poświęconemu! Jeszcze przed 11 listopada 1918 roku Daszyński stanął na czele rządu lubelskiego. Jak przebiegała jego droga do Lublina i jakie przeszkody musiał pokonać? Zapraszamy do oglądania!

Ignacy Daszyński – Ojciec Niepodległej

Ignacy Daszyński urodził się w Zbarażu, w Cesarstwie Austrii, 26 października 1866 roku. Wcześnie rozpoczął działalność patriotyczną i polityczną – głównie wśród środowisk robotniczych. Był doskonałym mówcą, który potrafił porwać serca tłumów, a jednocześnie klarownie wyjaśnić swoje poglądy – współcześni nazywali go „wulkanem tryskającym lawą słów”, „magnetyzerem” i „hipnotyzerem na trybunie”. W 1918 roku, gdy pojawiła się realna szansa na odbudowę niepodległej Polski, miał już 52 lata i spore doświadczenie, które umiał wykorzystać.

Gdy państwo austriackie zaczęło się rozpadać, Daszyński wziął udział w tworzeniu Polskiej Komisji Likwidacyjnej 28 października 1918 roku. Zgodnie z nazwą jej celem była likwidacja stosunków państwowo-prawnych łączących Galicję z Austro-Węgrami, stworzenie zalążków polskich struktur, a także utrzymanie bezpieczeństwa do czasu przejęcia władzy przez niepodległe państwo polskie. Następnie 7 listopada 1918 w Lublinie, na terenach Kongresówki wcześniej okupowanych przez Austrię, został premierem Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, zwanego też rządem lubelskim. Rząd ten podporządkował się Józefowi Piłsudskiemu, który tworzył centralne władze polskie w Warszawie po swoim powrocie z więzienia.

W II Rzeczpospolitej Daszyński był wielokrotnie posłem. W krytycznej sytuacji na froncie w 1920 roku, w obliczu zbliżających się wojsk radzieckich, objął funkcję wicepremiera Rządu Obrony Narodowej (jako zastępca Wincentego Witosa). W późniejszych latach, wciąż związany z polityką, pełnił także m.in. funkcję Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Pogarszający się stan zdrowia sprawił, że w wieku 65 lat zaczął wycofywać się z polityki. Zmarł 31 października 1936 roku w Bystrej Śląskiej (obecnie wieś Bystra).

Jak dojechać do Lublina (w 1918 roku)?

W portrecie filmowym ojca niepodległości można zobaczyć podróż z Krakowa do Lublina, gdzie Daszyński miał objąć stanowisko premiera rządu tymczasowego, która miała miejsce 6 listopada 1918 roku. Pasażerom samochodu towarzyszył jednak spory pech – najpierw jeden z uczestników się rozchorował, drugi podczas podróży został uderzony w głowę szlabanem, kilka razy trzeba było zmieniać opony, a tuż przed Lublinem, w szczerym polu, zabrakło paliwa. Do miasta ojciec niepodległości wjechał na chłopskim wozie. Ostatecznie jednak trafił do Pałacu Lubomirskich, gdzie napisał kolejny rozdział w historii odbudowy niepodległej Polski.

Tekst wypowiadany przez Ignacego Daszyńskiego w filmie to jego własne słowa. Zapisał je na kartach pamiętnika „Pamiętników”, które dedykował robotnikom polskim. Dwie części, wydane kolejno w 1925 i 1926 roku, to nie tylko autobiografia polityka, lecz także opis dziejów ruchu socjalistycznego na czele którego stał. Początkowe fragmenty tekstu poświęcone są latom młodzieńczym i pozwalają poznać ojca niepodległości od strony prywatnej, a całą opowieść kończy relacja z listopadowych dni 1918 roku.

Szczególne podziękowania za pomoc w realizacji portretu filmowego skierowane są do Publicznej Szkoły Podstawowej STO im. Rotmistrza Witolda Pileckiego i PGL Lasów Państwowych – Nadleśnictwa Mińsk Mazowiecki.

Projekt zrealizowano w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości.