Pamiętnik z trasy Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa” 2022

Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” wyruszył w trasę 2022! Multimedialna wystawa eksponatów prezentujących niepospolitą historię II RP podróżuje po polskich drogach. Zaplanowano 40 przystanków! Trasa rozpoczęła się w kwietniu, a zakończy się w październiku. Na tej stronie Biuro Programu „Niepodległa” prezentuje pamiętnik z podróży.

Piwniczna-Zdrój: 9-11 września 2022

Łosice: 29-31 sierpnia 2022

Gdy dobiegał koniec formowania się granic II Rzeczpospolitej po pierwszej wojnie światowej przeprowadzono spis ludności. 30 września 1921 roku Łosice liczyły 3888 mieszkańców i 346 budynków. Obecnie liczba mieszkańców jest niemal dwukrotnie większa! Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” stanął przy Urzędzie Miasta i Gminy i był otwarty dla gości w ostatnie dni sierpnia. Zwiedzający mogli poznawać nie tylko historię frontu wojny polsko-bolszewickiej, której ślady mogą znaleźć w swojej okolicy, ale także wynalazków, kultury i wydarzeń z innych regionów odbudowującej się niepodległej Polski.

Radzyń Podlaski: 26-28 sierpnia 2022

Tym razem Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” wjechał do województwa lubelskiego, wprost na pałacowe progi. W Radzyniu Podlaskim, przed Pałacem Potockich, czekał na gości, którzy zechcieliby poznawać historię pierwszych lat Polskiej niepodległości w XX wieku i gorącego lata 1920 roku. Ta jedna z najpiękniejszych rokokowych rezydencji w Polsce w sierpniu 1920 roku służyła jako kwatera dowództwa Frontu Środkowego podczas wojny polsko-bolszewickiej. Nowoczesne technologie stanęły niemal na wyciągnięcie ręki od murów noszących ślady wojskowej historii.

Starachowice: 23-25 sierpnia 2022

Pierwszy przystanek w województwie świętokrzyskim przypadł w Starachowicach. Miejscowość ta, będąca częścią Centralnego Okręgu Przemysłowego, w dwudziestoleciu międzywojennym stały się ważnym ośrodkiem rozwoju przemysłu zbrojeniowego, co dało impuls dla kolejnych inwestycji budowlanych: osiedli przyzakładowych, kolonii urzędniczych, willi i gmachów publicznych. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” stanął w industrialnym otoczeniu Muzeum Przyrody i Techniki.

Radomsko: 20-22 sierpnia 2022

Od 1935 roku podróżnych przyjeżdżających do Radomska koleją wita dworzec kolejowy z elegancką kolumnadą. Między innymi o roli kolei i problemach z unifikacją systemów pozostawionych przez trzech różnych zaborców opowiada wystawa we wnętrzu multimedialnego centrum edukacyjnego. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” czekał na gości na parkingu przed Starostwem Powiatowym. Następny przystanek – Starachowice!

Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” w Radomsku.
Fot. Materiały własne BPN

Tczew: 14-16 sierpnia 2022

W Tczewie w 1920 roku powstała pierwsza polska Szkoła Morska – szkolili się tu pierwsi młodzi marynarze II Rzeczpospolitej. Miasto położone nad Wisłą w międzywojniu było portem, gdzie początkowo przeładowywano towary, a potem dzięki parostatkom docierali tu turyści z Warszawy, Puław czy Sandomierza. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” stanął na Bulwarach Wiślanych, niedaleko słynnego mostu. Goście, którzy odwiedzili go w Święto Wojska Polskiego mogli poznać historię nie tylko wojny polsko-bolszewickiej, ale także „Błękitnej Armii”, która pod wodzą gen. Hallera w 1920 wkroczyła na Pomorze, by dokonać zaślubin Polski z Morzem. Tczew był pierwszym przystankiem w województwie pomorskim.

Frombork: 11-13 sierpnia 2022

Po 1918 roku Frombork znalazł się w granicach Prus Wschodnich. W latach 30. XX wieku Polacy urządzali do niego wycieczki (wtedy zagraniczne). Na zamku we Fromborku oglądano rękopisy bajek biskupa Krasickiego, doceniano też urok Katedry. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa”, 100 lat później, stanął niedaleko historycznego wzgórza, by opowiadać historię m.in. Plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu 1920 roku i lokalnych bohaterów, którzy agitowali za Polską. Przystanek we Fromborku był pierwszym w województwie warmińsko-mazurskim.

Ciechanów: 8-10 sierpnia 2022

Ciechanów był miejscem walk podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Na gości w Wirtualnym Teatrze Historii „Niepodległa” czeka historia tego konfliktu na interaktywnym ekranie oraz film VR „Wiktoria 1920” prezentowany na fotelu we wnętrzu naczepy. Na kilka dni przed 102. rocznicą historycznego zwycięstwa mieszkańcy Ciechnowa mogli przypomnieć sobie lokalną historię i bohaterów podczas spaceru.

Stryków: 5-7 sierpnia 2022

W województwie łódzkim Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” zagościł już trzeci raz. W Strykowie, na placu Waleriana Łukasińskiego, stanęła naczepa ekspozycyjna oraz dwa namioty: z fotobudką i kinem VR. Sto lat wcześniej miasto rozwijało się w różnych rzemiosłach: szewstwie, krawiectwie, garbarstwie, działały też zakłady jak przędzalnia, fabryka tekstylna, cegielnia i wytwórnia papy. Ekspozycję o pierwszych latach II RP można było zwiedzać od 5 do 7 sierpnia 2022.

Brzesko: 28-30 lipca 2022

Brzesko to czwarty przystanek w województwie małopolskim! Na Placu Kazimierza Wielkiego Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” czekał na zwiedzających na koniec lipca. Goście mogli odkrywać początki II Rzeczpospolitej i porównać poznawaną historię z opowieściami o losach swoich przodków, którzy z Brzeska wyruszali na fronty wojen o granice niepodległej Polski. Teraz mobilne centrum edukacji rusza na północ.

Bochnia: 25-27 lipca 2022

W międzywojennej Bochni kwitło życie kulturalne. Miasto, w przewodnikach opisywane jako słynące z kopalni soli, miało liczne stowarzyszenia społeczno-kulturalno-oświatowe i do dziś można oglądać tam (po renowacji) pomnik „Poległym za wolność 1914-1920” odsłonięty w 1935 roku! O legionistach w Wirtualnym Teatrze Historii „Niepodległa” można dowiedzieć się więcej na stanowisku holograficznym poświęconym odznakom legionowym. Mobilne centrum edukacji, które rozstawiono na Rynku, przyciągnęło wielu gości.

Zakopane: 22-24 lipca 2022

Zakopane szczyci się tym, że było niepodległe jeszcze przed 11 listopada 1918! Już 13 października ogłoszono rezolucję o suwerenności, a na czele Rzeczpospolitej Zakopiańskiej stanął znany literat Stefan Żeromski. 16 listopada weszło w granice II Rzeczpospolitej, ale pozostało stolicą sportów zimowych. Niezwykłe walory klimatyczne i bliskość Tatr spowodowały, że w Zakopanem kwitło polskie życie artystyczne i kulturalne, już w dwudziestoleciu przyciągając rzesze wybitnych twórców kultury, ciekawych turystów i spragnionych odkryć naukowców. O wielu z nich można przeczytać na wystawie we wnętrzu Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa”. Między 22 a 24 lipca 2022 czekał on na zwiedzających na parkingu przed wejściem do Doliny Chochołowskiej.

Chrzanów: 19-21 lipca 2022

Chrzanów zapisał się w historii II Rzeczpospolitej głównie ze względu na „Fablok” – Pierwszą Fabrykę Lokomotyw w Polsce S.A. Tabor i maszyny kolejowe, które zjeżdżały z linii produkcyjnej, przewoziły później ludzi z całej Polski i Europy. Najsłynniejszym zbudowanym modelem była aerodynamiczna Luxtorpeda! O tym, jak ważną rolę pełniła kolej w scalaniu ziem Polskich goście mogli dowiedzieć się na wystawie Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa”. Tym razem mobilne centrum edukacji rozstawiło się na Placu 1000-lecia.

Nysa: 8-10 lipca 2022

Hala Nysa to lokalna świątynia sportu. Jako, że na ekspozycji prezentowanej w Wirtualnym Teatrze Historii „Niepodległa” też są odniesienia do ważnych postaci polskiego sportu, było to połączenie doskonałe! Mobilne centrum edukacji zapraszało gości do odwiedzin w piękny, lipcowy weekend.

Brzeg: 5-7 lipca 2022

Tym razem Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” zagościł w Brzegu, przed arkadami brzeskiego ratusza. Jest to pierwszy przystanek w województwie opolskim. Klimatyczny Rynek stał się przestrzenią, w której odwiedzający mogli poznawać historię II Rzeczpospolitej. Młodsi i starsi, dzięki nowoczesnym technologiom zanurzyli się w polską historię. Następny przystanek – Nysa!

Bielawa: 2-4 lipca 2022

Bielawa to już trzeci przystanek w województwie dolnośląskim! Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” rozstawił się na Placu Wolności. Goście mobilnego centrum edukacji mogli na wystawie porównać, jak zmieniały się miasta pierwszych lat II RP z widokami z historii swojej miejscowości, która w granice Polski weszła po II wojnie światowej. Pogoda dopisała, więc weekendowy spacer połączony ze zwiedzaniem sprawdziły się doskonale!

Bogatynia: 29 czerwca – 1 lipca 2022

Bogatynia, słynąca z wydobycia węgla i produkcji energii elektrycznej, w okresie międzywojennym znajdowała się w granicach niemieckich. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” rozpoczął lipiec przy bogatyńskim Stadionie Miejskim. Widzowie kina VR i goście mobilnego centrum edukacji mogli stanąć twarzą w twarz z hologramem Józefa Piłsudskiego, tenisistką Jadwigą Jędrzejowską i aktorem Aleksandrem Żabczyńskim. Czekało na nich też wiele ciekawostek historycznych o pierwszych latach niepodległej II Rzeczpospolitej.

Małomice: 26-28 czerwca 2022

Małomice to pierwszy przystanek w województwie lubuskim. Na placu przed ratuszem goście mogli poznawać historię pierwszych lat niepodległej II Rzeczpospolitej. W namiotach czekały fotobudka oraz gogle VR z produkcjami Biura Programu „Niepodległa”. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” ruszy teraz na południe, do Bogatyni.

Polkowice: 23-25 czerwca 2022

Dolnośląskie Polkowice przywitały Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” upalnie. Na placu przed Wiatrakiem Polkowickim – zabytkiem z XIX wieku – rozstawiło się mobilne centrum edukacji wraz z dwoma namiotami i czekało na zwiedzających. Następy przystanek – Małomice!

Gryfino: 12-14 czerwca 2022

W Gryfinie Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” stanął na Placu Księcia Barnima I, przy kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gryfinie. Pogoda i frekwencja dopisały! Wystawę zwiedzali uczniowie i dorośli, młodsi i starsi, poznając historię procesów i przemian w społeczeństwie i polskiej kulturze zaraz  po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. To już drugi przystanek w województwie zachodniopomorskim.

Pyrzyce: 9-11 czerwca 2022

Pyrzyce w województwie zachodniopomorskim zapewniły Wirtualnemu Teatrowi Historii „Niepodległa” zmienną pogodę. Mimo to wielu gości zawitało w jego progi! Doceniali oni nowoczesne technologie, które zostały wykorzystane do opowiedzenia historii pierwszych lat II Rzeczpospolitej. Do następnego przystanku jeszcze 30 kilometrów!

Obrzycko: 6-8 czerwca 2022

Wielkopolskie Obrzycko to malownicza miejscowość nad Wartą. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” z mobilnym centrum edukacji i dwoma namiotami rozstawił się na Rynku. W styczniu 1919 roku, z tego samego rynku, na front północny Powstania Wielkopolskiego wyruszył uformowany oddział. Historia miejsca utworzyła most do teraźniejszości i nowoczesnych technologii, które wspominają te wydarzenia sprzed stu lat i przyciągnęła wielu gości!

Mogilno: 3-5 czerwca 2022

Drugi przystanek Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa” w województwie kujawsko-pomorskim przypadł w Mogilnie. W 1918 roku mieszkańcy przystąpili do zrywu powstańczego, którego celem było przyłączenie Wielkopolski i Kujaw do odradzającego się po zaborach państwa polskiego, czyli do zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Także ten fragment historii znalazł się na multimedialnych ekranach mobilnego centrum edukacji w strefie „Siła Historii”. Następny przystanek – Obrzycko!

Włocławek: 31 maja – 2 czerwca 2022

W okresie międzywojennym Włocławek był jednym z 20 największych miast pod względem liczby ludności w całej Polsce. W sierpniu 1920 roku na przedpolach miejscowości stoczono bitwę nazwaną przez historyków Obroną Włocławka. Więcej o wojnie polsko-bolszewickiej mieszkańcy i turyści mogli dowiedzieć się więcej we wnętrzu Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa”, który na przełomie maja i czerwca rozstawił się na Skwerze przy Placu Wolności. Portal bitwa1920.gov.pl na ekranie dotykowym i film VR „Wiktoria 1920” w strefie „Siła Innowacji” cieszyły się dużą popularnością!

Konin: 28-30 maja 2022

Spacerując po klimatycznych uliczkach Konina istnieje duże prawdopodobieństwo, że napotka się międzywojenny dom, kapliczkę, kino czy most. Historia przeplata się z nowoczesnością, tak jak w Muzeum Okręgowym w Koninie przed którym Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” miał przystanek. Po raz pierwszy w 2022 roku mobilne centrum edukacji odwiedziło województwo wielkopolskie. Inwestycje II RP tam do dziś służą mieszkańcom i turystom – np. żeglarze i kajakarze doceniają Kanał Ślesiński, nad którym prace rozpoczęto w latach 30. XX wieku!

Pszczyna: 13-15 maja 2022

W Pszczynie Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” otworzył się na Noc Muzeów! Na Rynku, tuż obok sceny, do wejścia ustawiały się kolejki. Frekwencja była rekordowo wysoka – dziękujemy wszystkim, którzy zdecydowali się nas odwiedzić! Czy wiecie, że gdyby mobilne centrum edukacji podróżowało po śląskich drogach 100 lat temu, to między trzema ostatnimi przystankami musiałoby przekroczyć granicę państwa? Choć te trzy miasta łączy wspólna historia powstań i plebiscytu, każde z nich oferuje nieco inną perspektywę. Fascynujące losy lokalnych bohaterów są dostępne w strefie „Siła Przemiany” Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa”.

Tychy: 10-12 maja 2022

Tychy były dla Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa” bardzo gościnne – na Placu Baczyńskiego padł rekord frekwencji! Niemal dokładnie 100 lat po tym, jak Józef Piłsudski odwiedzał Tychy po włączeniu Górnego Śląska w granice II Rzeczpospolitej, mieszkańcy i goście w mobilnym centrum edukacji mieli okazję poznawać lokalną historię powstań śląskich i plebiscytu i to, jak zmieniła ona kształt całej odrodzonej Polski. Następny przystanek – Pszczyna!

Gliwice: 7-9 maja 2022

Gliwice 100 lat temu były areną powstań śląskich i plebiscytu z 1921 roku, który zadecydował o podziale Śląska pomiędzy II Rzeczpospolitą i Niemcy. Ten fragment historii znalazł się także na ekranach we wnętrzu Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa”. Mobilne centrum edukacji rozstawiło się przed Areną Gliwice. Zwiedzający mogli dotrzeć piechotą, komunikacją miejską, a nawet rowerami!

Działoszyn: 4-6 maja 2022

Działoszyn w województwie łódzkim to malownicza miejscowość, która w międzywojniu zyskała m.in. nowy most na Warcie, utwardzoną drogę, połączenie kolejowe i szkołę. Do dziś można tam zobaczyć takie zabytki jak dróżniczówka PKP i dworzec z 1927 roku, tartak na rzece Warcie z ok. 1922 roku czy ruiny wapiennika (pieca do produkcji wapna palonego). W takiej okolicy Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa”, który opowiada o lokalnych bohaterach i zmianach pierwszych lat II Rzeczpospolitej, wpasował się doskonale. Pogoda i publiczność dopisały.

Płock: 1-3 maja 2022

Majówkę Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” spędził w Płocku. Mazowiecki przystanek przyciągnął uwagę mieszkańców, gości i mediów, a pogoda dopisała. Płock to miasto, które może pochwalić się swoją międzywojenną historią – 10 kwietnia 1921 roku Józef Piłsudski odznaczył całe miasto Krzyżem Walecznych „w uznaniu bohaterstwa wykazanego przez ludność cywilną miasta Płocka w dniach 18-go i 19-go sierpnia 1920 r., podczas najazdu bolszewików”. Płocczanie we wnętrzu Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa” mogli odnaleźć swoich lokalnych bohaterów. Przystanek wsparł komunikacyjnie Mecenas Projektu: PKN ORLEN. Teraz mobilne centrum edukacji rusza na południe.

Skierniewice: 28-30 kwietnia 2022

Skierniewicki Rynek i towarzystwo profesora Pieniążka – to idealny przepis na ostatnie dni kwietnia. Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa” otworzył swoje podwoje w mieście, które w okresie międzywojennym szybko się rozwijało i w którym otwierano kolejne fabryki. Piękna pogoda przyciągnęła zwiedzających, a szkolne klasy skorzystały z okazji przeżycia niezwykłej lekcji historii.  Drugi przystanek przyniósł odwiedziny w województwie łódzkim!

Raszyn: 22-24 kwietnia 2022

Inauguracja trasy Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa” w 2022 roku miała miejsce w Raszynie. Na placu przed Austerią mobilne centrum edukacji czekało na gości. Podczas oficjalnego otwarcia w obecności prasy oficjalnie przemawiali m.in.: Wojciech Kirejczyk, Dyrektor Biura Programu „Niepodległa”; Andrzej Zaręba, Wójt Gminy Raszyn; Mariusz Smolicha, Dyrektor Centrum Kultury Raszyn. W przemówieniach nawiązywali do roli historii lokalnych społeczności w kształtowaniu wielkiej historii. Wystawę odwiedziły klasy szkolne, mieszkańcy i ich goście – przyciągnęła setki zwiedzających!

Więcej informacji o Wirtualnym Teatrze Historii „Niepodległa” jak i trasa 2022 dostępne są w zakładce Niepodległa w trasie. Prosimy o zapoznanie się z pełnym tekstem zasad korzystania z Wirtualnego Teatru Historii „Niepodległa” oraz Fotobudki.

Projekt dofinansowano z Budżetu Państwa, ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mecenasem projektu jest PKN ORLEN.