Wystawa „Pozdrowienia z powiatów!” w Warszawie
- Data publikacji
- 28 grudnia 2021
Do 22 stycznia 2022 można oglądać w Warszawie wyjątkową wystawę „Pozdrowienia z powiatów!”. Jest ona efektem trzech lat działań w ramach projektu Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki „Infrastruktura Niepodległości: Architektura polskich powiatowych projektów modernizacyjnych” i opisuje dziedzictwo architektoniczne, które pozostało po II RP w większych i mniejszych miejscowościach współczesnej Polski. Kolonie robotnicze i urzędnicze, budynki mieszkalne, sanatoria, gmachy pożytku publicznego – to o nich opowiadali lokalni kuratorzy w swoich lokalnych projektach, a teraz, w stolicy zebrano działania z całej Polski. Wstęp na wystawę jest bezpłatny.
Pozdrowienia z powiatów jak sprzed stu lat
Nieco ponad sto lat temu w odrodzonej Polsce rozpoczęło się budowanie nowoczesnego państwa. Był to cały szereg działań, w tym tworzenie systemu gospodarczego opartego o nowoczesny przemysł, upowszechnienie dostępu do edukacji i podnoszenie jej poziomu, czy też poprawianie warunków bytowych obywateli w obliczu braków mieszkaniowych i naprawianie zniszczeń po I wojnie światowej.
Dziś świadectwem tego ogólnokrajowego wysiłku inwestycyjnego jest między innymi architektura. Perełki z międzywojnia – wille, osiedla, kolonie, założenia urbanistyczne, budowle przemysłowe, infrastruktura sanatoryjna czy budynki użyteczności publicznej – zostały wzięte pod lupę lokalnych kuratorów w kolejnych edycjach projektu NIAiU „Infrastruktura Niepodległości: Architektura polskich powiatowych projektów modernizacyjnych”.
Wystawa w Warszawie o architekturze międzywojnia
Wystawa „Pozdrowienia z powiatów!” stanowi podsumowanie lokalnych działań zrealizowanych w latach 2020 i 2021 i jest jednocześnie zakończeniem projektu. W każdej edycji najpierw przeprowadzano nabór na lokalnych kuratorów dla każdego z wyznaczonych powiatów – osób związanych z danym regionem, które podjęły się przeprowadzenia badań i organizacji wydarzeń lokalnych prezentujących zebrany materiał. Przez kolejne miesiące one szkoliły się i prowadziły spotkania, kręciły filmy, tworzyły mapy i przygotowywały aktywności dla lokalnych mieszkańców. Teraz wszystkie inicjatywy będzie można obejrzeć w jednym miejscu.
Wystawa dzieli się na cztery zagadnienia: kolonie, miasto, kurorty i przemysł. Zebrane tu przykłady z różnych zakątków kraju pozwalają dostrzec, że budowa nowoczesnej II RP była działaniem systemowym. Działania odgórne i związane z nimi realizacje wielkich gmachów i zakładów pracy, były równie istotne i wartościowe jak różnorodne budownictwo mieszkaniowe, malownicza architektura uzdrowisk oraz inne mniej spektakularne lokalne inicjatywy.
II Rzeczpospolita w budowie
21 powiatów i tyle lokalnych pomysłów na popularyzację lokalnej architektury zebrano na ekspozycji. Projekt objął: powiat cieszyński, Ostrołękę, Skarżysko-Kamienną, Suwałki, Brodnicę, powiat bydgoski, powiat krośnieński, powiat nowosądecki, Starachowice, Sosnowiec, Ostrów Mazowiecką, Tarnowskie Góry, powiat chrzanowski, Królewską Hutę (Chorzów), powiat inowrocławski, Kalisz, Łapy Osse, powiat morski, Radom, Rzeszów i Siedlce. Skupiono się na mniej znanych przykładach, a pominięto podawane za przykład i doskonale opisane duże miasta, utworzenie COP czy budowę portu w Gdyni.
Na ekspozycji można znaleźć różnorodność form i inicjatyw: od modeli 3D, przez gry planszowe i questy, po filmy i przewodniki. Choć każdy projekt jest inny, wszystkie pomagają szukać śladów II Rzeczpospolitej bardzo blisko domu. Aby je poznać wystarczy odwiedzić od 19.12.2021 do 22.01.2022 lokal pod adresem Al. „Solidarności” 64, Warszawa (lokal usługowy na parterze bloku, obok baru gastronomicznego). Więcej informacji o projekcie dostępnych jest na stronie Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Wieloletniego Rządowego Programu „Niepodległa”.