Grób Nieznanego Żołnierza wpisany do ewidencji grobów i cmentarzy wojennych

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego 12 stycznia 2018 roku ogłosiło, że Grób Nieznanego Żołnierza, znajdujący się na Placu marsz. Józefa Piłsudskiego w Warszawie, został wpisany do ewidencji grobów i cmentarzy wojennych województwa mazowieckiego. Uzyskał przez to dodatkową ochronę prawną. Wpisu dokonano w roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Zmiana statusu Grobu Nieznanego Żołnierza nie odbije się na wyglądzie miejsca, ani na sposobie jego użytkowania. Reforma przebudowała szczebel administracyjny – od dnia wpisu organem prowadzącym w sprawach dotyczących opieki nad obiektem stał się wojewoda mazowiecki, a nadzór zwierzchni przypadł MKiDN. Miejsce pamięci objęto także dodatkową ochroną prawną, gwarantowaną przez „Ustawę o grobach i cmentarzach wojennych”. Artykuł 2 mówi, że: „Groby wojenne bez względu na narodowość i wyznanie osób, w nich pochowanych, oraz formacje, do których osoby te należały, mają być pielęgnowane i otaczane należnym tym miejscom szacunkiem i powagą”. Ciekawostką jest, że pierwotną treść tego aktu prawnego opublikowano jeszcze w okresie międzywojennym, 28 marca 1933 roku.

Nikt nie ma wątpliwości, że Grób Nieznanego Żołnierza to jedno z najważniejszych miejsc pamięci o rzeszy anonimowych bohaterów, którzy oddali życie za Polskę. Idea takiego sposobu uczczenia bezimiennych poległych powstała we Francji po I wojnie światowej. Stamtąd przywędrowała do stolicy II RP i została zrealizowana w 1925 roku, w kolumnadzie Pałacu Saskiego. W grobie złożono ciało niezidentyfikowanego, nastoletniego ochotnika, ekshumowanego z Cmentarza Orląt we Lwowie. Gdy Niemcy w 1944 roku wysadzali pałac, ten jego fragment przetrwał. Po wojnie odbudowano sklepienia, zmieniono nieco wystrój artystyczny i dodano kolejne tablice pamiątkowe z nazwami formacji wojskowych i miejsc prowadzonych walk. Grób Nieznanego Żołnierza istnieje już od ponad 90 lat.

Jak napisano w komunikacie prasowym MKiDN: „na skutek wpisu, to wyjątkowe dla wszystkich Polaków miejsce pamięci, objęte zostało ochroną prawną w roku uroczystych obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości. Jest to przede wszystkim hołd oddany wszystkim poległym za Niepodległość i symbolizującemu ich, a spoczywającemu w tym miejscu, Nieznanemu Żołnierzowi”.