100. rocznica uruchomienia Transatlantyckiej Radiotelegraficznej Centrali Nadawczej 17 listopada 2023

Do wielkich inwestycji II RP należą Port w Gdyni, Centralna Magistrala Kolejowa, Centralny Okręg Przemysłowy i… Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza, którą potocznie nazywa się „Radiostacją Babice”. 17 listopada 2023 obchodzimy stulecie otwarcia tej gigantycznej inwestycji, która pozwalała Polsce na niezależną komunikację z całym światem. Niepodległa zaprasza do wspólnego świętowania!

Stulecie Radiostacji Babice – uroczyste obchody

17 listopada 1923 roku do podwarszawskich Babic zjechało ponad 600 osób – prezydent Polski, ministrowie, politycy, generałowie wojskowi, rektorzy wyższych uczelni oraz ludzie ze świata dyplomacji, przemysłu i handlu. Otwierano Transatlantycką Centralę Radiotelegraficzną, która skracała czas przesyłania wiadomości i uniezależniała nas od infrastruktury Niemiec i Wielkiej Brytanii. Dwa lata wcześniej, w Nowym Jorku, Polska podpisała umowę z firmą Radio Corporation of America (RCA) – największą ówczesną korporacją teletechniczną. Największa inwestycja Polsko-Amerykańska II Rzeczpospolitej pracowała do 16 stycznia 1945, kiedy to przed wkroczeniem wojsk Radzieckich Niemcy wysadzili Radiostację w powietrze.

W ramach świętowania stulecia, w Domu Kultury Stare Babice, odbędzie się Gala Jubileuszowa z okazji 100. rocznicy uruchomienia Transatlantyckiej Radiotelegraficznej Centrali Nadawczej, którą potocznie nazywa się „Radiostacją Babice”. Organizatorzy przygotowali sporo atrakcji, m.in. wystawę zewnętrzną, występ Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego i wykłady specjalistów o historii projektu: Mirosława Zientarzewskiego, dyrektora Narodowego Muzeum Techniki, Michała Zarychty z IPN i Camilli Lugnet – przedstawicielki World Heritage Grimeton Radio Station w Szwecji, gdzie zachowała się bliźniacza Radiostacja – Varberg w Grimeton – obecnie wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Niepodległa na falach radiowych

Przed Domem Kultury, od 10 listopada 2023, prezentowana jest wystawa „100-lecie Radiostacji Babice 1923-2023” dofinansowana ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”. Opowiada ona o historii inwestycji i prezentuje często nieznane fotografie i materiały archiwalne z czasu budowy i użytkowania instalacji. Treść uzupełniają artykuły prasowe i relacje z czasów II RP i II wojny światowej.

Z okazji 100-lecia Transatlantyckiej Radiotelegraficznej Centrali Nadawczej Biuro „Niepodległa” zaangażowało się także w produkcję 13-minutowego filmu „Radiostacja  listopada Babice – w poszukiwaniu miejsc, ludzi i historii”. Będzie on miał premierę 17 listopada 2023 roku. W filmie ekipa naukowców i pasjonatów udaje się na pogranicze warszawskiej dzielnicy Bemowo i Gminy Stare Babice, by poszukiwać pozostałości po instalacjach technicznych Centrali. Towarzyszy temu komentarz specjalistów, który przystępnie przybliża okoliczności powstania inwestycji w 1923 roku.

Inwestycja w Radiostację – niezależna komunikacja z całym światem

Radiostacja Babice umożliwiła Polsce bezpośrednie wysyłanie międzykontynentalnych wiadomości, przez co była świadectwem powrotu niepodległego państwa na arenę międzynarodową i łącznikiem z liczną Polonią rozsianą po całym świecie. Chcących wiedzieć więcej zapraszamy do lektury artykułu Radiostacja Babice – największa inwestycja radiokomunikacyjna II Rzeczpospolitej. Z okazji 100. rocznicy uruchomienia Radiostacji przygotowano także specjalny odcinek podcastu „Halo! Tu Niepodległa!” zatytułowany „Nadajemy znad Wisły!”, w którym Jarosław Chrapek rozmawia z Justyną Dżbik-Kluge o tym, czym była Radiostacja Babice, w jakim celu powstała, jakie było jej znaczenie i dlaczego była to inwestycja strategiczna dla relacji dwustronnych Polska-USA.

Zapraszamy do słuchania! Świętujmy razem!