Kontrast
Wielkość czcionki

Filmy VR – historia w nowoczesnym wydaniu

Historia w nowoczesnym wydaniu. W 2021 roku Biuro „Niepodległa” (wówczas Biuro Programu „Niepodległa”) rozpoczęło projekt „Niepodległa w kadrze”. W jego ramach powstają krótkometrażowe produkcje w technologii Virtual Reality. Cel to popularyzacja historii Polski.

Podczas pokazu każdy gość otrzymuje gogle VR i słuchawki, które przenoszą go do wirtualnego świata. Wydarzenia sprzed lat rozgrywają się dosłownie wokół niego – obraz projektowany jest dookoła widza (360 stopni), a obrotowe fotele umożliwiają swobodne obserwowanie akcji. Nowoczesna technologia sprawia, że widzowie mają wrażenie jakby sami uczestniczyli w przygodach bohaterów.

plakat niepodległa w kadrze

Do pobrania przygotowaliśmy Katalog – filmy VR Biura Niepodlegla. Jesteś przedstawicielem JST lub instytucji kultury i chcesz zorganizować pokaz u siebie? Skontaktuj się z nami! Napisz mail na adres: .

W repertuarze posiadamy filmy:

Dża-Dża – mecz tenisa w VR

Jadwiga Jędrzejowska, w prasie popularnie nazywana Dża-Dżą, była postacią nietuzinkową. Czarująca, stanowcza, zdecydowana – kobieta, która potrafiła postawić na swoim. Międzywojenna tenisistka, występując na kortach Warszawy i europejskich stolic, zjednywała sobie przychylność kibiców uśmiechem i urokiem osobistym. Fascynująca postać stała się bohaterką jednej z produkcji VR Biura „Niepodległa”.

tenisistka w trakcie meczu
Zdjęcia z planu VR „Dża-Dża”
Fot. Marcin Suder / BPN

Fabuła filmu zaczyna się w zrujnowanym budynku, w latach 80. XX wieku. Tajemniczy kolekcjoner Fabian (Marek Kossakowski) składa nietypowe zlecenie „człowiekowi od wszystkiego” – ma on odnaleźć pewną rakietę do tenisa. Kolekcjoner lata temu był oficerem wojsk niemieckich i wraz z nim widz przenosi się w czasie do lat 40. XX wieku, do okupowanej Warszawy, by poznać losy przedmiotu zlecenia. W jednej z jadłodajni los splótł wtedy ścieżki Fabiana z niepozorną kelnerką Jadzią (Olga Żmuda). Oficer, miłośnik tenisa, rozpoznał w niej słynną przed wojną tenisistkę Jadwigę Jędrzejowską, która podbijała korty i serca widzów Rolanda Garrosa czy Wimbledonu. Złożył jej propozycję zagrania niezwykłego meczu, od którego może zależeć wolność i życie Jadwigi, którą prasa zagraniczna, niezdolna wymówić jej imienia i nazwiska, nazywała „Dża-Dża” bądź „Ża-ża”, od jej inicjałów. Jak potoczy się mecz między Fabianem a „Dża-dżą” i co będzie jego prawdziwą stawką?

Nie kochać w taką noc – muzyczna podróż do międzywojnia

Lata 20. i 30. XX wieku to czas owiany legendą. Do jej powstania przyczyniły się między innymi filmy z gwiazdami przedwojennego kina: Eugeniuszem Bodo, Adolfem Dymszą, Jadwigą Smosarską czy Aleksandrem Żabczyńskim. Ten ostatni stał się bohaterem filmu VR „Nie kochać w taką noc”.

aktor we fraku otoczony przez tancerki z wielkimi pierzastymi wahlarzami
Zdjęcia z planu VR „Nie kochać w taką noc”
Fot. Marcin Suder / BPN

Blask świateł, olśniewające kostiumy, akrobatyczna choreografia, a gwiazdą wieczoru jest Aleksander Żabczyński (Jacek Knap) – artysta, co go nie trzeba przedstawiać, mężczyzna, co całuje dłoń pięknych madame, kocha w takie noce jak ta i na którego wady nie ma już rady! Tylko co, jeśli konferansjer Maniek (Dawid Dziarkowski) i kelnerzy pomylą damy, które przybyły na niezwykły wieczór rewii – piękną nieznajomą, będącą naprawdę Iną Benitą (Katarzyna Ptasińska) wezmą za żonę Marię, a żonę (Aleksandra Grzelak) za zwykłą wielbicielkę…? Najuprzejmiejszy aktor II RP będzie się musiał nieźle natrudzić, by wyjść cało z tego ambarasu!

Kino – hołd dla polskiej kinematografii

Pierwszy pokaz filmowy na ziemiach polskich odbył się w 1896 roku. Wykorzystano do niego aparaturę edisonowską. Kilka miesięcy później w Krakowie pokazano projektor braci Lumière, opatentowany w 1895 roku. Jednak mało osób wie, że o rok wcześniejszy był wynalazek Kazimierza Prószyńskiego, zwany pleografem! I to właśnie pleograf jest bohaterem filmu VR „Kino”.

plan filmowy z końca XIX wieku
Zdjęcia z planu VR „Kino”
fot. Michał Greg / BN

Film „Kino” w technologii VR to nie tylko próba rekonstrukcji oryginalnego filmu kręconego przez Prószyńskiego – to także opowieść o snuciu historii, o dążeniu człowieka do tworzenia opowieści i jej utrwalenia. Podczas pokazu widzowie obserwują młodego Kazimierza Prószyńskiego (Filip
Urbanke), kręcącego „Powrót birbanta”, jeden z dwóch pierwszych polskich filmów w historii, przy pomocy pleografu, niezwykłej maszyny własnej konstrukcji. To jednak nie wszystko – „Kino” to film szkatułkowy, który przenosi obserwatora także na plan współczesnej produkcji historycznej poświęconej birbantowi (Jędrzej Taranek). Choć brzmi to skomplikowanie, w filmie nie brakuje lekkiego humoru – obecny na planie konsultant (Jakub Kamieński) zgłasza reżyserowi kilka wątpliwości

Wiktoria 1920 – na froncie Bitwy Warszawskiej

Sierpień 1920 roku. Polskie wojska wciąż cofają się pod naporem armii bolszewickiej. Wszyscy zdają sobie sprawę, że nieuchronnie zbliża się ostateczne starcie. Najważniejsze zadanie to obronić Warszawę i nie pozwolić Rosjanom wkroczyć do miasta. Jednak wielomiesięczny wysiłek odcisnął swoje piętno na obu armiach. Nawet wśród Polaków panują defetystyczne nastroje i kiedy do obozu wojsk polskich dociera tajemniczy meldunek, który należy przekazać na Cytadelę, jedynie Bohater (immersant, czyli widz oglądający film), Janek Węgielski (Dariusz Pieróg) – student, który zaciągnął się do armii, ułan Władysław Brończak (Szymon Mysłakowski) oraz pilot Eskadry Kościuszkowskiej, Merian C. Cooper (Patryk Szwichtenberg) wierzą, że sprawa nie jest jeszcze przegrana i postanawiają spróbować dostarczyć do Warszawy wiadomość

plan filmu Wiktoria 1920
Plan filmu „Wiktoria 1920” VR – mat. własne

Bohater wraz z Cooperem podróżuje samolotem w stronę Warszawy, uszkodzona maszyna musi jednak awaryjnie lądować. Okazuje się, że w okolicy jest pełno bolszewików – dwóch z nich zmusza fotografkę Polę Lewicką (Róża Klekotko) do zrobienia im pamiątkowych portretów. Pola jednak kryje w zanadrzu znacznie więcej niż kasetki do aparatu fotograficznego…

MS Piłsudski – podwodna misja

Pływający na legendarnym polskim transatlantyku MS „Piłsudski” dziadek Józef zaraził morską pasją swoją małą wnuczkę – Kasię. Dziś czterdziestoletnia Kaśka (Anna Błaut) jest doktorem archeologii podwodnej i wraz z zespołem wyrusza z misją badawczą na wrak legendarnego statku, na którym zaczęła się historia miłości jej dziadków.

ludzie stojący na pokładzie statku przy pięknej pogodzie
Kadr z filmu VR „MS Piłsudski – podwodna misja”. Pokład słoneczny.
Fot. dzięki uprzejmości Fundacji Koncept Kultura.

Widzowie zanurzą się w tej opowieści w przenośni i dosłownie, zejdą bowiem w batyskafie na dno Morza Północnego, aby poznać historię „polskiego Titanica”. Na potrzeby filmu odtworzono wypełnione polską sztuką art deco wnętrza transatlantyku. Widzowie zajrzą do wraku, staną na pokładzie statku w czasach jego świetności, rozejrzą się po odtworzonym porcie w Gdyni (Nabrzeżu Francuskim z 1936 r.), skąd odpływał MS „Piłsudski”. Podwodna misja Kaśki i jej zespołu przeplatana jest pełną przygód historią młodego dziadka Józefa (Emil Lipski), któremu widzowie towarzyszą podczas zakradania się na statek, pierwszych rejsów, czułych spojrzeń z ukochaną Helcią (Aleksandra Chapko) i w chwilach ewakuacji przed zatopieniem okrętu.

Lekcja z VR-em! Scenariusze zajęć dla dzieci i seniorów

Biuro „Niepodległa” oferuje scenariusze zajęć na trzech poziomach edukacyjnych: dla szkół podstawowych (klasy VI-VIII), szkół ponadpodstawowych oraz dla seniorów. Wszystkie pakiety zawierają scenariusz dla nauczyciela, materiały dodatkowe oraz instrukcję składania cardboardów, na których klasa może obejrzeć film na platformie YouTube na własnych telefonach.

Nauczyciele, edukatorzy i animatorzy mają do wyboru pakiety do filmów:

Materiały przygotowano w dwóch wersjach: do wyświetlania na ekranach cyfrowych i tablicach elektronicznych i w drugiej wersji ekonomicznej, do druku w czerni i bieli. Wszystkie materiały są do pobrania ze strony niepodlegla.gov.pl.

dzieci na obrotowych fotelach oglądają film VR, w tle ścianka z nazwą projektu
Pokazy VR w Polskiej Szkole im. Ity Kozakiewicz w Rydze, grudzień 2023.
Fot. BN

Zainteresowały cię nasze filmy VR?

Obejrzyj filmy w domu na kanale YouTube „Niepodległa” lub sprawdź na stronie niepodlegla.gov.pl gdzie zaplanowano pokazy blisko Ciebie!

Jesteś przedstawicielem JST lub instytucji kultury i chcesz zorganizować pokaz u siebie? Skontaktuj się z nami! Napisz mail na adres: .

Projekt „Niepodległa w kadrze” sfinansowano z budżetu Państwa w ramach środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.