„Gorset i dynamit” - wystawa o Damach Niepodległości II RP

„Gorset i dynamit” to najnowsza wystawa Biura „Niepodległa” prezentująca sylwetki żon mężów stanu, których osiągnięcia często pozostają w cieniu dokonań ich wspólmałżonków. Powstała z okazji ustanowionego przez Sejm RP roku Aleksandry Piłsudskiej. Ekspozycja otworzyła się się 14 grudnia 2023 r., niemal dokładnie w urodziny drugiej żony Józefa Piłsudskiego. W galerii „Okno na Kulturę” przy Krakowskim Przedmieściu 17 w Warszawie będzie można ją podziwiać do 18 lutego 2024. Wystawa jest także dostępna w wersji do pobrania ze strony niepodlegla.gov.pl.

Piłsudska, Bartel, Korfanty, Jędrzejewicz, Paderewska, Moraczewska, Mościcka

Historia II Rzeczypospolitej łączy historie ludzi, którzy za swoją powinność uważali odbudowę niepodległej Polski, walczyli o jej wolność, a następnie świadomie pracowali w swoich dziedzinach, wykazując się odpowiedzialnością za swój kraj. W procesy te aktywnie włączały się Polki. Dzięki determinacji, uporowi i często wbrew opinii bliskich i społeczeństwa realizowały swoje cele, wypracowane na skutek uważnej obserwacji otoczenia i zjawisk w nim zachodzących. By odbudować ojczyznę niezbędne było ujednolicenie i zrekonstruowanie niemal każdej dziedziny życia w obszarze nowych granic II RP, dotychczas zarządzanym przez trzech zaborców. Było to szczególnie trudne ze względu na zniszczenia i grabieże dokonane podczas I wojny światowej, panujące niepokoje społeczne i wojnę toczącą się nadal na części ziem.

Aleksandra Piłsudska, Maria Bartel, Elżbieta Korfanty, Cezaria Jędrzejewicz, Helena Paderewska, Zofia Moraczewska, Michalina Mościcka, to żony mężów stanu, prezydentów i premierów II RP, które nie tylko realizowały potrzeby osobiste, ale jako równorzędne zadanie traktowały dbanie o Polskę. Na wystawie „Gorset i dynamit” każda z nich reprezentuje jedną z siedmiu kwestii kluczowych dla budowania silnego państwa: wolność, niepodległość, tożsamość, edukację, zaangażowanie polityczne, współodpowiedzialność społeczną, prawa kobiet. Każdy z siedmiu rozdziałów wystawy przedstawia wybrany problem kontekstowy, sylwetkę jednej z Dam Niepodległości oraz krótki biogram jej męża z pełnioną przez niego funkcją. Plansze przygotowano po polsku i po angielsku.

„Gorset i dynamit” – wystawa Dam Niepodległości w Warszawie

Treść główna wystawy „Gorset i dynamit” umieszczona jest na masywnym ekspozytorze, w ciemnym stalowym kolorze z ostrymi krawędziami. Ciężka forma ekspozytora przytrzymywana jest przez cztery niewielkie nóżki. Mocny, dynamiczny kształt, sprawiający wrażenie delikatnie unoszącego się, symbolizuje siłę Polek, ich energię i niebywały wysiłek, który włożyły w urzeczywistnienie swoich celów. Nad konstrukcją niczym korona jest zamocowana listwa z taśmą ledową. Uzupełnieniem są zielone pulpity przedstawiające Józefa Piłsudskiego, Kazimierza Bartla, Wojciecha Korfantego, Janusza Jędrzejewicza, Ignacego Paderewskiego, Jędrzeja Moraczewskiego i Ignacego Mościckiego. Umieszczenie ich na osobnych elementach podkreśla wzajemną niezależność, ale i nierozłączność prezentowanych postaci.

Wystawa „Gorset i dynamit” – ekspozycja w galerii Okno na Kulturę w Warszawie.
Fot.: T. Tołłoczko / BN

Uroczyste otwarcie z udziałem mediów i gości odbyło się 14 grudnia 2023. Ekspozycję otworzył dyrektor Biura „Niepodległa” Wojciech Kalwat. W swoim wystąpieniu podkreślił, że wystawa pokazuje nie tylko trud, jaki włożyły Polki w budowę państwa Polskiego, ale też odwagę, siłę i determinację, której wymagała ich działalność.

Niepodległe także online

Treści wystawy można poznać także online. Wersję w formatach jpg i pdf udostępniono na stronie niepodlegla.gov.pl. Plansze przygotowano w rozmiarze B1 (100 cm x 70 cm) i są gotowe do wydrukowania i wyeksponowania w szkołach, bibliotekach, domach kultury, urzędach, jak i na ekspozytorach w przestrzeniach miejskich.

Jednocześnie wystawę „Gorset i dynamit” można oglądać od 14 grudnia 2023 do 18 lutego 2024 r w Galerii Okno na Kulturę w Warszawie (ul. Krakowskie Przedmieście 17). Wstęp jest bezpłatny, nie obowiązują wejściówki.